Quy định về thi hành bản án, quyết định dân sự của Tòa án được quy định từ Điều 482 đến Điều 488 của BLTTDS năm 2015. So với quy định của BLTTDS năm 2004 được sửa đổi, bổ sung năm 2011 thì BLTTDS năm 2015 có nhiều điểm mới đáng chú ý.
Cụ thể:
– Bổ sung quy định những bản án, quyết định sau đây của Tòa án cấp sơ thẩm được thi hành ngay mặc dù có thể bị kháng cáo, khiếu nại, kháng nghị, kiến nghị gồm: trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất sức lao động, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế; quyết định về tính hợp pháp của cuộc đình công tại điểm a khoản 2 Điều 482.
– Bổ sung quy định về ghi nội dung về quyền yêu cầu thi hành án, nghĩa vụ thi hành án, thời hiệu yêu cầu thi hành án vào trong bản án, quyết định của Tòa án có quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 482 BLTTDS năm 2015 tại khoản 1 Điều 483.
– Sửa thời gian Tòa án phải chuyển giao bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật cho cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền trong thời hạn 01 tháng thay vì trước đây là 30 ngày tại khoản 1 Điều 485.
– Sửa thời gian Tòa án phải chuyển giao bản án, quyết định thuộc trường hợp phải thi hành ngay cho cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền trong thời hạn 15 ngày thay vì trước đây là 10 ngày tại khoản 2 Điều 485.
– Bổ sung quy định Tòa án đã ra quyết định về tính hợp pháp của cuộc đình công phải chuyển giao quyết định đó cho cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền ngay sau khi ra quyết định tại khoản 3 Điều 485.
– Bổ sung quy định về quyền yêu cầu sửa chữa những điểm chưa rõ trong bản án, quyết định của Tòa án của người được thi hành án, người phải thi hành án, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc thi hành bản án, quyết định của Tòa án và cơ quan thi hành án tại khoản 1 Điều 486.
– Bỏ quy định thời gian Tòa án phải có văn bản giải thích và gửi cho người có yêu cầu, Viện kiểm sát cùng cấp, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc thi hành bản án, quyết định của Tòa án thay vì trước đây là 15 ngày theo khoản 1 Điều 382 BLTTDS năm 2004.
– Bổ sung căn cứ để Tòa án giải thích quyết định của Tòa án là biên bản phiên họp tại khoản 3 Điều 486.
– Bổ sung quy định mới về “Giải quyết yêu cầu, kiến nghị đối với bản án, quyết định của Tòa án” tại Điều 487. Theo đó, trường hợp cơ quan thi hành án dân sự kiến nghị về việc xem xét lại bản án, quyết định của Tòa án theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm thì Tòa án có thẩm quyền phải trả lời trong thời hạn 03 tháng, kể từ ngày nhận được kiến nghị; trường hợp vụ việc phức tạp thì thời hạn trả lời không quá 04 tháng, kể từ ngày nhận được văn bản kiến nghị.
– Bổ sung quy định mới về “Thẩm quyền, thủ tục xét miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước của Tòa án” tại Điều 488. Theo đó, thẩm quyền xét miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước của Tòa án được xác định như sau: Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cơ quan thi hành án dân sự đang tổ chức việc thi hành án có trụ sở, có thẩm quyền xét đề nghị việc miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước; Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền xem xét theo thủ tục phúc thẩm đối với quyết định miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước của Tòa án bị Viện kiểm sát kháng nghị; Tòa án nhân dân cấp cao có thẩm quyền xem xét theo thủ tục tái thẩm quyết định miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án trong phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ bị kháng nghị.
Trình tự, thủ tục xét miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước được thực hiện theo quy định của Luật thi hành án dân sự.